Apoxiomenos de Lisipo

Identificación.

Título: Apoxiomenos.

Autor: Lisipo.

Tipoloxía: Escultura.

Cronoloxía da Obra: 325 a. c.

Localización: Museo Vaticano.

Cultura: Grecia Antiga.

Período: Clasicismo, no seu Período Final.

Análise Formal.

Temática: Representación dun atleta nunha postura de vida cotiá, na que se limpa a area despois dunha competición.

Material: Mármore (en copia romana), do que posiblemente fora unha estatua en Bronce

Dimensións: 2.05 m

Características.

 O título da  obra é "o Apoxiomenos", atleta que se quita o aceite e o po co estrígilo. Das máis de 1.500 estatuas que se lle atribúen, só coñecemos con seguridade unha soa copia fiable, Apoxiomenos . Lisipo era de Sición, famosa polos seus talleres broncistas e onde recibiu a influencia da escola de Policleto. A súa obra realizaría entre o ano 360 e o 305. Foi tamén coñecido por ser o escultor particular de Alexandro Magno. Esta é unha das máis antigas e elocuente obras de Lisipo. Esta escultura representa o retrato ideal dun atleta e magnate de Tesalia que viviu no s. V a. C., e cuio nome era Agias. Esta obra foi un encargo de Dáoco, para honrar a súa familia.  Esta foi unha copia en  mármore, da época romana (así o confirma a folla de parra que oculta os seus xenitais).

Lisipo movese temáticamente no ámbito da tradición clásica: figuras humanas, erguidas e núas, deuses e efebos, ximnastas, tipos hercúleos que recordan obviamente a Policleto.  Aporta maior naturalismo nas formas, aínda que moi idealizadas. Recibe a influencia de Fidias co seu idealismo glorioso, de Praxíteles coa súa mórbida sensualidade e de Escopas coa súa obsesión tráxica, converténdose no mestre do naturalismo, elemento básico do futuro helenismo. Como innovación ofrece o paso cara o helenismo coa desaparición das figuras en plano frontal.

Esta escultura non representa unha postura heroica,  tratase dunha representación na que o mundano imponse a o heróico e o divino de autores anteriores. E unha obra realizada en mármore onde o escultor arrinca deste material as súas características estéticas. A zona do cabelo é a máis traballada. As texturas son pulidas conseguindo unhas calidades tecnicamente moi correctas. Salvo en algunhas zonas máis musculadas, as formas non son moi rigorosas producíndose unhas transicións suaves entre as distintas partes da súa anatomía. Así, a luz esvara e os efectos de luces e sombras non serán moi contrastados en liñas xerais.

Nesta obra aparecen dous aspectos importantes e orixinais: a relación entre a obra e o espazo no que se atopa é nova, a composición tamén comeza a selo.É unha obra realizada para ser contemplada dende diversos ángulos ou puntos de vista (estereometría). A súa composición varía a medida que damos a volta o seu redor.

O seu rostro é de fermosas formas; o corpo flexible e nervioso, a cabeza más pequena e expresiva ten unha sombra nos ollos. A cabeza cobra movemento, ó inclinarse cara a esquerda sobre un pescozo torcido cara a dereita. O seus brazos, estendidos horizontalmente ante o corpo, escondendo o torso, son unha proxección audaz ó espazo. En conxunto proporciona á figura unha nova capacidade de movemento espontáneo tridimensional; igual liberdade suxire a liña diagonal da súa perna dereita. A súa postura é insólita: ó utilizar un forzado contraposto e ó estender os brazos cara diante, a estatua ocupa máis profundidade que as predecesoras e proporciona unha gran variedade de perspectivas. A súa mirada fixa nun punto arredado do horizonte incorpora ó mármore o aire que lle rodea.

Prodúcese un profundo cambio co pasado escultórico ó pasar do atleta triunfante ou en plena acción ó que realiza acciones diarias como ocorre neste caso. Tamén notamos que, e que, ademais, as proporciones do corpo alónganse, sumando un total de oito cabezas.

Presenta un canon máis alongado que os seus predecesores, atopando unha proporción de oito cabezas. Isto permite estilizar moito máis a figura.